کتاب پس از پنجاه سال پژوهشی تازه پیرامون قیام حسین(ع)
نویسنده: دکتر سید جعفر شهیدی
ناشر: دفتر نشر معارف
قیام امام حسین علیه حکومت یزید پسر معاویه که سبب شهادت امام حسین(ع) و یارانش در دهم محرم سال ۶۱ هجری و اسارت خانواده ایشان شد یکی از مهمترین حرکتهای اعتراضی و قیامهای تاریخ اسلام است. این قیام در برابر انحراف از باورهای دینی و اخلاقی اسلام در آن زمان شکل گرفت و یکی از مهمترین فریادهای آن امربهمعروف و نهی از منکر بود. این اتفاق آثار مذهبی، سیاسی و اجتماعی زیادی به دنبال خود داشت و یکی از عوامل شکلگیری هویت شیعیان شد. «سید جعفر شهیدی» در ارتباط با بررسی ریشههای فرهنگی و اجتماعی این قیام کتاب «پس از پنجاه سال» را به نگارش درآورده است.
درباره کتاب پس از پنجاه سال پژوهشی تازه پیرامون قیام حسین(ع)
کتاب «پس از پنجاه سال» اثر «سید جعفر شهیدی» نخستین بار سال ۱۳۵۸ منتشر شد. این اثر روایت قیام امام حسین در محرم سال شصتویک هجری است که منجر به کشته شدن تعدادی از افراد خانواده و یاران نزدیک این امام شد. این قیام یکی از وقایع مهم تاریخی در جهان اسلام است که باگذشت چندین قرن همچنان زنده است. «سید جعفر شهیدی» در کتاب «پس از پنجاه سال» این قیام را از زوایا جدید تحلیل و بررسی کرده و عوامل اجتماعی، سیاسی، قومی و مذهبی آن را در آن دوره کنکاش کرده است. این کتاب شامل سی بخش است که هرکدام از آنها با یک آیه آغاز میشود. این کتاب برای علاقهمندان به کتابهای مذهبی و تاریخی بسیار خواندنی است، نسخهی الکترونیک آن در همین صفحه از فیدیبو برای خرید و دانلود موجود است.
درباره سید جعفر شهیدی
«سید جعفر شهیدی» نویسنده، مترجم، پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی تحصیلاتش را تا مقطع دکترا رشتهی ادبیات فارسی زیر نظر استادان برجستهای همچون «علیاکبر دهخدا» و «بدیعالزمان فروزانفر» به سرانجام رساند. او استاد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران بود و سالها در حوزههای ادبیات و تدوین لغتنامههای فارسی، فقه، علوم دینی و تاریخ اسلام پژوهش و تحقیق کرد. این نویسنده دربارهی دلیل نگارش کتاب «پس از پنجاه سال» گفته است: «مقصود من از نوشتن این یادداشتها مقتل نویسی، تبلیغ مذهبی و حتی نوشتن تاریخ نیست. من کوشیدهام تا خود بدانم آنچه رخ داد، چرا رخ داد؟»
از دیگر آثار او میتوان به «زندگانی علیبنالحسین (ع)»، «زندگانی امیر مؤمنان علی (ع)» و «زندگانی فاطمه زهرا» اشاره کرد
در بخشی از کتاب پس از پنجاه سال پژوهشی تازه پیرامون قیام حسین(ع) میخوانیم
اسلام بسیاری از بیاباننشینان تابع اسلام رئیس قبیله بود، و اسلام بسیاری از این رئیسان به خاطر بیم یا طمع، و خدا میداند چند تن از این شیوخ از ترس شمشیر، اسلام آوردند و چند تن به طمع غنیمت و سروری خود را مسلمان خواندند. چیزی که هست بهحکم ظاهر، پیغمبر با آنان مانند مسلمان رفتار میکرد، یعنی همین که کلمه توحید بر زبان میآوردند خون و مال آنان محترم شمرده میشد. اما قرآن و همچنین سنت پیغمبر با تنبیه و گاهی با تهدید به آنان هشدار میداد. محمد (ص) درون بسیاری از این مردم را میدانست، اما نمیخواست پرده حرمت ایشان را بدرد. گاهگاه به زبان وحی به آنان گفته میشد که خدا و رسول ازآنچه در دل این مردم دورو میگذرد آگاهند. و مپندارند که محمد را فریب میدهند. به مسلمانان هشدار میداد که از اینان بر حذر باشید و آنان را دوست خود مشمارید. «این منافقان انتظار میبرند تا پایان کار چه باشد. اگر بر شما شکستی رسید، میگویند چه خوب شد که با آنان نبودیم و اگر پیروزی یافتید میگویند کاش با شما بودیم و پیروزی مییافتیم.»
بسیاری از بزرگان شهر مکه نیز هیچگاه از ته دل مسلمان نشدند. شبی که سپاهیان مدینه نزدیک مکه رسیدند، عباس عموی پیغمبر از اردو بیرون آمد و به جستجو پرداخت. میخواست پیش از آنکه پیغمبر به مکه درآید، مردم شهر را خبر دهد تا چارهای بیندیشند و تسلیم شوند. در آن شب به ابوسفیان دشمن سرسخت پیغمبر برخورد و او را پناه داد و نزد محمد برد، سپس برای آنکه به او بفهماند که راهی جز تسلیم ندارد، وی را درجایی نگاه داشت تا سربازان اسلام از پیش روی او بگذرند. در چنین وقتی ابوسفیان به عباس گفت پادشاهی برادرزادهات بزرگ شده است! عباس به او هشدار داد که کلمه پادشاهی معنی ندارد. این شکوه پیغمبری است. ابوسفیان بهظاهر پذیرفت، ولی آیا دل او با آنچه به زبان آورد یکی بود؟ رفتار او پس از مرگ پیغمبر، تااندازهای حقیقت را نشان میدهد.
بههرحال پس از فتح مکه چنانکه میدانیم قریش تسلیم شد. روز فتح شهر، خانه مهتر این خاندان، ابوسفیان، پناهگاه شد. پس از مرگ پیغمبر این تیره چنانکه دیدیم بالاترین امتیاز را به دست آورد و مقام رهبری مسلمانان خاص قریش شد. در دوران کوتاه ابوبکر بیشتر کوشش وی و سران اصحاب پیغمبر در کار سرکوبی متمردان یا اهل رده به کار رفت.
عالی و بسیار نکته سنج و ریز بین موضوعات بررسی شدند.